به نقل از «خبرگزاری آریا»

تشديد بحران آب با سياست‌گذاري غلط؛ کدام کالاي ايراني مفت صادر مي‌شود؟/ افزايش 35 ميليارد ليتري صادرات رايگان آب در يکسال+ جدول

تاریخ انتشار: ۴ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۵۱۵۱۳۰

خبرگزاري آريا - صادرات برخي کالاها از کشور نه تنها توجيه اقتصادي ندارد بلکه ضررهاي پنهاني نيز دارد که مي تواند در آينده صدمات جبران ناپذيري بر مسايل اقليمي و محيط زيستي کشور وارد آورد.
سرويس اقتصاد مشرق - صادرات هميشه خوب نيست مخصوصا زماني که هزينه‌هاي بالفعل و بالقوه‌اي که توليد يک محصول براي شما دارد از درآمدهايي که با فروش و صادرات آن بدست‌ مي‌آوريد کم‌تر باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

براي نمونه، اگر بخواهيد صادرات کاغذ کشور را افزايش دهيد، اين تصميم علاوه بر هزينه‌هايي که بابت راه‌اندازي کارخانه تا توليد محصول نهايي به همراه دارد، بخش مهمي از سرمايه بالقوه شما را که همان درخت و فضاي سبز است از بين مي‌برد. گرچه ممکن است در بلند مدت به يکي از صادرکنندگان مهم اين محصول تبديل شويد ولي در واقع هزينه‌هايي که اين تصميم براي کشور به همراه دارد بسيار بيشتر از حد تصور است.
از اين‌رو، بسياري از کارشناسان همواره در بررسي عملکردهاي اقتصادي، معيار هزينه- فرصت را به عنوان يکي از مهم‌ترين المان‌هايي که ميزان موفقيت يک کارگاه را نشان مي‌دهد مورد آزمايش قرار مي‌دهند تا ببينند از دست داده‌ها بيشتر است يا به‌دست آورده‌ها.
از سوي ديگر، با نگاهي گذرا به آمار صادرات کشور طي 4 ماه نخست امسال به واقعيتي پي مي‌بريم که گرچه تلخ است اما متاسفانه سال به سال نيز بر مقدار آن افزوده مي‌شود.
کشور ايران که طي قرن اخير همواره شاهد کاهش پرسرعت منابع آب زيرزميني بوده و روز بروز سرانه آب هر نفر کمتر مي‌شود، رتبه دوم توليد هندوانه و خيار به عنوان دو محصولي که حجم زيادي "آب" مصرف مي‌کنند را داراست و يکي از مهم‌ترين صادر کنندگان اين محصولات نيز به شمار مي‌رود.
بطوريکه طبق آمار، در 4 ماهه نخست سال 1394، ميزان صادرات اين محصول، 307 هزار و 222 تن بود که اين رقم در سال 95 با رشد 7 درصدي به 327 هزار و 132 تن افزايش يافت و در جهشي 22 درصدي در 4 ماه ابتدايي سال جاري 400 هزار تن را رد کرد.
ميزان صادرات "هندوانه" در 4 ماه نخست سال 96
کشورطرف معامله
وزن(ک.گ)
ارزش دلاري
ارزش ريالي
استوني
58200
13855
449340445
انگلستان
218048
32706
1060533670
بلوروس
78800
11820
383679105
اتريش
20150
4635
150303780
ارمنستان
966041
360446
11696091331
افغانستان
9695172
1535831
49824682274
امارات متحده عربي
84443840
15959082
518042756193
آذربايجان
149018
31422
1019885093
آلمان
371449
87000
2821143574
بحرين
233350
35002
1137995032
بلغارستان
188925
36609
1187195963
پاکستان
741368
160556
5207946727
تاجيکستان
18000
7197
233546400
ترکمنستان
1481
222
7201458
ترکيه
36089029
7884603
255708696155
روماني
902130
173601
5630222360
سوئد
20850
3127
101402356
عراق
236755300
45799306
1486651312059
عمان
7651140
1264057
41022307373
روسيه
3844456
764040
24786613318
قبرس
43233
8272
268193036
قزاقستان
45700
9095
295358490
قطر
6785417
1403426
45581379340
کويت
10182061
1907261
61913568184
لهستان
58850
13578
440437186
مجارستان
41680
9587
310887236
هلند
18500
2775
89987700
گرجستان
438305
65567
2127403248
جمع
400.060.493
77.584.678
2.518.150.069.086
براي توليد هر کيلو هندوانه 500 ليتر آب مصرف مي‌شود، حجم آبي که رايگان صادر شد را حساب کنيد؟
همانطور که از اين نمودار نيز برداشت مي‌شود، تقريبا تمامي همسايه‌هاي کشور واردکننده هندوانه ايراني هستند و حتي کشورهاي اروپايي نيز از اين محصول بي‌نصيب نمانده‌اند.
مشکل صادرات هندوانه کجاست؟
براساس برآوردهاي کارشناسي توليد هر کيلو محصول هندوانه نياز به حدود 500 ليتر آب دارد که اگر اين رقم را در مجموع بيش از 400.000.000 کيلويي صادرات هندوانه تنها در 4 ماه نخست سال ضرب کنيم به عدد نجومي 200 ميليارد ليتر آب معادل 200 ميليون مترمکعب آب مي‌رسيم که بدون هيچ بهره‌برداري و رايگان از کشور خارج شده است. در واقع در يکسال گذشته، کشور ايران توسط محصول هندوانه افزايش رايگان صادرات بيش از 35 ميليارد ليتر آب را تجربه کرده است.
براي درک بهتر رقم اين ميزان آب خارج شده توسط اين محصول از کشور، کافيست نگاهي بيندازيم به پيش‌بيني‌هاي در خصوص بحران آب ايران و سرانه هر ايراني از اين مايع حياتي در چند سال آينده.
طبق بررسي‌هاي به عمل آمده،‌ سرانه هر فرد براي استفاده از آب در سال 1400 يعني کمتر از 4 سال ديگر، به رقم 1300 مترمکعب خواهد رسيد و اگر جمعيت ايران را بدون تغيير تا آن زمان در نظر بگيريم،‌ کل سرانه مصرف مردم ايران در آن سال به 104 ميليارد مترمکعب خواهد رسيد که در مقايسه با رقمي که هم اکنون توسط همين يک نوع محصول از کشور خارج مي‌شود ناچيز است. اين روند در حاليست که پيش‌بيني مي‌شود سرانه مصرف آب کشور در سال 1410 به کمتر از 1000 مترمکعب برسد.
آنچه از اين آمار برداشت مي شود، ورود کشور به شرايط بحراني کمبود آب در آينده نه چندان دور بلکه خيلي نزديک است.
اين در حاليست که براساس مطالعات انجام شده، بيش از 90 درصد منابع آبي تجديد پذير کشور در بخش کشاورزي مصرف مي شود،‌ که باتوجه به بهره‌وري پايين در اين بخش، عملا دو سوم اين ميزان هدر مي‌رود و اتلاف مي‌شود. طبق برخي آمارهاي بين‌المللي رتبه ايران در در بهره‌وري آب در جهان در ميان 135 کشور 102 است که نشان از اتلاف جدي منابع دارد.
راه‌حل چيست؟
طبق اعلام مسئولان، نياز کشور به محصول هندوانه در سال حدود 2 ميليون تن است و مابقي اين ميزان مازاد توليدي است که يا از بين مي‌رود و يا صادر مي‌شود. به بيان ديگر، در صورتي که برنامه ريزي درستي در خصوص نحوه برداشت محصول صورت گيرد مي‌توان از صادرات بعضا ناخواسته اين محصولات جلوگيري نمود.
به اين منظور، اجرايي شدن طرح الگوهاي کشت سرزميني و همچنين رعايت دقيق آمايش‌هاي سرزميني مي‌تواند در مديريت زمين‌هاي زير کشت اين محصولات پرمصرف و همچنين ايجاد تعادل در ميان عرضه و تقاضاي آن مفيد و موثر باشد.
همچنين وضع قوانين و تعرفه‌هاي خاص گمرکي براي محصولاتي که صرفه اقتصادي صادراتي ندارند نيز مي‌تواند در کنترل حجم توليد و جلوگيري از افزايش بي‌رويه صادرات با قيمت پايين جلوگيري کند. همانطور که از جدول بالا مشخص است، ميانگين قيمت صادراتي هر کيلو هندوانه حدود 630 تومان است که نه تنها هزينه‌هاي جاري را نيز کفايت نمي‌کند چه رسد به دريافت هزينه پنهان "آب" فروخته شده بلکه نسبت به قيمت هم‌اکنون اين محصول در مغازه‌هاي سطح شهر نيز شاهد هستيم بسيار پايين‌تر صادر شده و به فروش مي‌رسد. درواقع کشور در صادرات اين محصول نه تنها سودي نمي‌کند و عملا "مفت فروشي" داريم بلکه ضررهاي بسياري نيز براي منابع آبي و محيط زيست ايران به همراه دارد.
از اين رو وضع قوانين جديد براي محدوديت صادرات و همچنين نظارت دقيق بر اجراي طرح‌هاي آمايش سرزميني و مديريت يکپارچه زمين‌هاي زراعي علاوه بر اينکه مي‌تواند سياست هاي تنظيم بازار را به خوبي کنترل کند از اضافه توليد و افزايش قيمت بي‌رويه محصولات در بازار نيز جلوگيري مي‌کند.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۵۱۵۱۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اکسپو وعده صادق ۲ بود/ لزوم اصلاح رفع تعهد ارزی از ۳ کشور همسایه

به گزارش خبرنگار مهر، محمدمهدی برادران معاون صنایع عمومی وزیر صمت امروز در آئین پایانی ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران (ایران اکسپو ۲۰۲۴) اظهار کرد: در این دور از نمایشگاه بیش از ۳۵ مقام عالی رتبه خارجی حضور بهم رساندند؛ همچنین میزبان ۲۲۰۰ بازرگان خارجی از ۸۸ کشور بودیم.

وی افزود: پیام این نمایشگاه، توانمندی‌های صادراتی ایران بود. توانمندی‌هایی که باعث شد در شرایطی که دوست و دشمن احساس می‌کردند ما نمی‌توانیم این ظرفیت را بالفعل کنیم، اما ما این ظرفیت را عملیاتی کردیم و در کنار امنیت و اقتدار کشور، فرصت‌های تجاری کشور را به نمایش گذاشتیم و به تعبیر یکی از غرفه داران «این وعده صادق ۲ بود که انجام شد.»

برادران ادامه داد: من نمایشگاه‌های زیادی افتتاح کردم اما این نمایشگاه تنها رویدادی بود که هم غرفه داران راضی بودند و هم جلسات B۲B و مذاکرات زیاد و فشرده‌ای انجام شد؛ تاجران زیادی از شهرهایی همچون اصفهان و شیراز بازدید کردند.

تدوین برنامه رشد تولید همراه با رشد صادرات در وزارت صمت

معاون وزیر صمت با اشاره به اینکه لازمه جهش تولید، جهش صادرات است، افزود: در ابتدای سال به ازای گروه‌های کالایی برنامه رشد تولید به همراه رشد صادرات تنظیم کردیم. امروز به ظرفیتی رسیده ایم که نیاز بیشتری به تولید محصول برای کشور نداریم بلکه اگر می‌خواهیم جهش تولید داشته باشیم باید نسبت به خلق محصول برای برای بازارهای جدید که عمدتاً بازارهای صادراتی هستند، اقدام کنیم. این گروه‌های کالایی مشخص شده است.

وی افزود: بهره وری بالاتر واحدهای موجود در حوزه صنایع، استفاده از ظرفیت تولید بدون کارخانه، نشان سپاری تجاری و… از جمله ظرفیت‌هایی است که می‌تواند به منجر به ارائه محصولات بهتر باشد.

حواشی عکس برادران در رسانه‌های معاند

برادران با بیان اینکه محصولات ارائه شده در این نمایشگاه محصولات صادراتی ایران است و شرکت‌های حاضر نیز شرکت‌های برتر صادراتی هستند، گفت: اگر می‌بینیم رسانه‌ای که محل تأمین منابع آن دشمنان ما هستند و عناد خود را با کشور ما نشان داده با درج عکسی یا نقدی طعنه‌ای به یک محصول صادراتی ما می‌زند یعنی ما راه را درست پیموده ایم؛ بنده دیروز از غرفه لوازم خانگی بازدید کردم که این رسانه عکسی منتشر کرد که در قالب آن عکس فلان محصول آشپزخانه به نمایش گذاشته شده بود که از منظر این رسانه ارزش صادراتی نداشت! این مساله نشان می‌دهد ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم. اگر این محصول به ایران قاچاق می‌شد ایرادی نداشت اما حالا که خودمان این محصول را صادر می‌کنیم مورد انتقاد قرار می‌گیریم. در واقع این مساله نشان می‌دهد که از خام فروشی در حال فاصله گرفتن هستیم و در حال صادرات کالاهای قاچاق پذیر هستیم.

باید چالش‌های حوزه حمل و نقل رفع شود

وی در ادامه به اشاره به مشکلات حوزه صادرات افزود: اگر مسائل مربوط به حمل و نقل داخلی و خارجی حل نشود به توفیق نخواهیم رسید و باید حتماً مشکلات در این بخش حل شود؛ یکی از موضوعات مورد تاکید غرفه داران این بود که دبیرخانه ایران اکسپو تعطیل نشود و مشکلات را به صورت مستمر دنبال کند.

برادران ادامه داد: مساله بعدی بحث تبادلات مالی است؛ امروز نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم پس در ادامه می‌توانیم به آمار بیشتری دست یابیم. در برخی از مذاکراتی که با هیأت‌های مقابل داشتیم و آمار را ارائه می‌کردیم طرف خارجی اعلام می‌کرد که آمارشان چند برابر است که نشان می‌دهد صادرات ایران در گمرکات آنها ثبت شده اما در گمرکات ما ثبت نشده بنابراین آمار صادراتی ما از منظر آنها بالاتر بود.

لزوم حذف رفع تعهد ارزی از پاکستان، افغانستان و عراق

وی با بیان اینکه مبادلات تجاری را می‌توان حل کرد و استفاده از رمزارزها را می‌توان جدی تر در دستور کار قرار داد، گفت: رفع تعهد ارزی از کشورهای همسایه خواسته مجموعه بازرگانان ماست که باید در گروه کالایی خاص به ویژه گروه کالاهای نهایی از کشورهایی مثل عراق، پاکستان و افغانستان برداشته شود و ما باید پول خود را به رسمیت بشناسیم؛ اینکه کسی از ما با ریال خرید کند و ما بگوییم با دلار رفع تعهد ارزی کند، توهین به پول ملی ماست. باید در گروه کالایی خاص بازرگانان با اعمال شفافیت از کارخانجات خرید کنند.

معاون وزیر صمت تصریح کرد: در حوزه استاندارد هم هنوز چالش‌هایی داریم. ما سختگیرانه عمل می‌کنیم که بعضاً مانع صادرات می‌شود بنابراین باید این چالش هم رفع شود.

وی گفت: باید مناطق آزاد به سکوهای صادراتی تبدیل شوند اما هنوز در مدار حوزه قاچاق و واردات می‌چرخند باید تلاش کنیم رویکرد این مناطق، صادرات محور شود. همچنین کمک‌های شرکت کشتیرانی و بنادر به مجموعه ما کمک کند تا به اهداف خود در حوزه صادرات برسیم.

کد خبر 6094308 سمیه رسولی